فاطمه شعبانی : با یک شایعه
اسمش برزبانها افتاد: اسرائیلی ها در مواد اولیه روغن نباتی چیزی میریزند که موجب
بیایمانی مردم و بیغیرتی مردها میشود! بعد نوبت به پرتقال تامسون و خربزه ملون
رسید. گفته شد دانشمندان ژنتیک ژنهای اینها را دستکاری کردند و خوردن این میوه ها باعث
نازایی و سرطان میشود. نامشان تراریخته
است. گیاه تراریخته به گیاهی
گفته میشود که دستکاری ژنتیکی شده باشند و یک یا چند ژن محدود را از گونههای دیگری به جز
خزانه ژنتیکی آن گیاه از طریق روشهای مدرن ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک دریافت
کرده باشد. تا چه حد صحبتهایی که درباره محصولات تراریخته در بین مردم
شایع است صحت دارد را با پرفسور«علی کرمی» محقق و استاد مرکز تحقیقات بیولوژی
دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله و از فعالان مبارزه با محصولات تراریخته ها مطرح
کردیم.
............
محصولات تراریخته در مقابل محصولات ارگانیک مطرح
میشود شما کدامشان را توجیه میکنید؟ فواید و مضرات هریک را بیان کنید.
در بازار 3
جور محصول داریم: اول محصولات متداولی که اکثر مردم مصرف میکنند و به آنها متدوال
میگوییم که اکثرا اصلاح شده اند و در کشت و داشت آنها اکثرا از سم وکودهای شیمیایی
استفاده شده است ؛ محصولات دوم ارگانیک یا سالم هستند و باید گفت بیشتر محصولات ما سالم اند و
سعی میشود تاآنجا که ممکن است از سموم شیمیایی اصلا استفاده نشود،گروه سوم محصولات
تراریخته بوده که از سم و کود شیمیایی استفاده نمیشود بلکه از روشهای بیولوژیک
برای کنترل آفت استفاده میشود.
محصولات تراریخته تفاوتشان با دیگر محصولات در این
است که ژن بیگانه ای را با 2هدف افزایش تولید و مقاومت وارد کرده اند . اینها با
فنآوری های قدیمی مهندسی ژنتیک ساخته شده اند که نه برای سلامتی انسان مفیدند و
نه محیط زیست. بنابراین نمیتوانیم بگوییم اینها درمقابل همدیگر هستند بلکه درکنار
همدیگر هستند. درکشورهای اروپایی هرسه تای اینها به مردم ارائه میشود هرچند دراین
کشورها محصولات تراریخته کشت نمیشود ولی مثل ایران واردات دارند ، ما درایران
تراریخته کشت نمیکنیم اما واردات تراریخته داریم؛ فرق ما با اروپا در این است
اکثر محصولات تراریخته که وارد ایران میشوندادعا میکنندبرای خوراک دام است اما برخی
مثلا با روغن های نباتی روی سفره مردم میآید ما اینها را درمقابل همدیگر قرار نمیدهیم
بلکه در موازات هم قرار میدهیم ما معتقدیم مردم حق انتخاب دارند به شرطی که به
مردم اطلاعات درست داده شود. اما مردم چطوری انتخاب کنند وقتی نمیدانند چه چیزی تراریخته
است؟ شما وقتی وارد یک فروشگاه میشوید از کجا باید بفهمید که کدام ذرت تراریخته
است؟این سوالی است که مردم بارها از من میپرسند. کارسختی نیست میشود اینها را
برچسب زد.
الحمدالله باقانونی که مجلس تصویب کرد کشت و واردات محصولات تراریخته ممنوع شد مگر با کسب مجوز و اطلاع رسانی برروی محصول.
اما
چرا شفاف به مردم نمیگویید؟تا حالا پنهان کردید مردم دارند تراریخته میخورند.اگر
دقت کرده باشید اخیرا به خاطر فعالیتهای گروههایی مثل ما یواش یواش روی محصولی که
تراریخته است مینویسند: تراریخته. مردم حق انتخاب دارند خدا کند روزی برسد مثل
اروپا که همه این محصولات در فروشگاهها ارائه شود و مردم ببینند این متداول، این
ارگانیک و این تراریخته است، حالا خود شما میخواهی انتخاب کن تراریخته بخری که از
همه ارزانتر یا ارگانیک که از همه گرانتر است.
قبلا انکار میشد که در سفره ایرانیان
محصولات تراریخته وجود دارد!چه محصولات تراریخته ای در سبد غذایی مردم ایران است
که خودمان خبر نداریم این آگاهانه وارد شده یا ناآگاهانه؟
صد درصد معتقدیم آگاهانه بوده وکسی که وارد میکرده
آگاه بوده است. یک چیزی را خدمت شما بگویم مگر میشود سیاست ،تجارت، پول و منافع را
از هم جدا کرد؟ متاسفانه تاجرها بیشتر به دنبال منافع خود هستند! به نظر من این
سالها خیانت بزرگی به ملت بزرگ ایران کردند که اطلاع رسانی نکردند وگرنه شما بروید
سایتهای خبری سربزنید خود سرکردگان تراریخته میگویند 20 ساله است تراریخته میخوریم!!
اگر کلمه مافیا به کار برده میشود مختصکشور مانیست بلکه برای همه دنیا است.
مافیا تراریخته علاقه ای به اینکه مردم بدانند ندارند شما میدانید در آمریکا هم
ورچسب زنی انجام نمیشود؟ اما دراروپا انجام میشود. بزرگترین کمپانی های تراریخته
در دنیا در آمریکا است و اینها به شدت با اطلاع رسانی مقابله میکنند. مردم مطالبهشان
این است که ورچسب بزنند من نمیخواهم بچه ام تراریخته بخورد، من میخواهم ارگانیک یا
متداول بخورم. ما چند نظرسنجی کردیم تا 90 درصد مردم ایران مخالف تراریخته بودند
این برای تاجرهای تراریخته خبر بدی است!! آنها میخواهند جنسشان را بفروشند چکار
کنند که مردم بخرند؟ بهترین راهش این است که اصلا ورچسب نزنند و بگذارند ومردم نا
آگاهانه بخرند. خوشبختانه مردم ما آگاه شدند و روی روغنها و بسته ها را میخوانند
اما بعضی کارخانه ها نمینویسندچون می دانند اگر بنویسند شاید مردم نخرند می بینید
بحث منافع مطرح است. من خودم 5 سال است به این قضیه ورود کرده ام، براساس چند مقاله
خارجی متوجه شدیم که تراریخته ها برای انسان ضرر دارد، حوزه کارم سلامت و پیشگیری
است اما آنقدر درگیر کار بودم که خودم نادانسته تراریخته مصرف میکردم. خدارا شکر
آگاهی مردم بالا رفته است اما سوال ما این است: نباید با کسانی که سالها از مردم
پنهان کاری کردند برخورد بشود؟ آیا مصرف تراریخته نقشی درافزایش بیماری ها در کشور
داشته است؟ همین الان محصولاتی که سموم شیمیایی هم دارد همین بحث مطرح است به
مردم شفاف نمی گوید که این محصولات آلوده به سموم هستند.کشاورزان برای مبارزه با
آفت سم میزنند بعض از سم ها مشخص شده در گیاه نفوذ میکند چرا آمار سرطان این همه
در کشور ما بالا است؟ این همه بیماریهای متابولیک داریم؟ احساس میکنم برخی برای منافع
خودشان به مردم حقیقت را نمیگویند و برخی از مسئولین هم هدفشان از پنهانکاری این
است که بگویند اوضاع خوب است و نگران نباشید. این کار خوبی است که برای اینکه من
را نگران نکنی ماده سمی به خورد بنده بدهی؟ شاید بهتراست به من بگویی و راهکارش را
هم به بنده یاد بدهی؟صادقانه به شما بگویم من میتوانم بگویم چه چیزی تراریخته است
اما نمیتوانم بگویم چه چیزی دربازار تراریخته نیست!!
با این حساب من مصرفکننده که هیچ تخصصی ندارم چطوری
تشخیص بدهم خوراکی که مصرف میکنم و میوه ای که میخورم تراریخته است یا؟ چون به
نظرمیآید محصولات تراریخته ظاهر بازار پسندی هم دارد نمونه اش ذرت مکزیکی که شخصا
وقتی اولین بار دیدم گفتم چقدر خوبند اینها!!
مشکل همین است
در اروپا این مشکل را حل کردند هرچیز که تراریخته است ورچسب میخورد. خدارا شکر 2
ماه است با تصویب قانون مجلس به تدریج اجرا میشود.ما گفتیم هرجا دیدید محصولی
رویش ورچسب تراریخته زده شده عکسش را برای ما بفرستید.در اینستاگرام صدها عکس است
که مردم فرستاده اند عکس کیک، شکلات، روغن
نباتی وحتی مسقطی اما به جای اینکه ورچسب بزنند کلمه مشکی تراریخته را مینویسند.
اولش قرار بود ورچسب بزنند دایره 2 سانتی
وسطش نوشته بود: تراریخته! گویا ابلاغ کردند اما کارخانجات غذایی گفتند ما قبلا
بسته بندی هایمان را چاپ کردیم و برای چاپ جدید میلیونهاتومان ضرر میکنیم فعلا وقتی
زیر دستگاه پرینت میرودمیزنیم تراریخته. اما خیلی وقتها مردم نمی بینند .
در اروپا
یک قابی به نام GMO بزرگ مثل مهر استاندارد و سیب سبزمشخص است حتی در
اروپا در قفسه های بزرگ که بالاش نوشته شده است: GMO. به تدریج در ایران فرهنگسازی
میشود. به خدا خیلی از اساتید دانشگاه ودانشجویان نمیدانند تراریخته چیه! خیلی
از طب سنتیها فرق اصلاح شده و تراریخته را نمیدانند میگویند فلفل فرنگی تراریخته
است، تراریخته آن چیزهایی است که ما اعلام کردیم تخصص ما این است. این باعث سردرگمی مردم میشود. صادقانه میگویم اکثر محصولاتی که شما مصرف میکنید اصلاح
شده هستند و سم و کود میزنند البته در کشور محصول ارگانیک هم داریم هرچند
گران است اما وقتی سلامتی برایم ارزشمند است راضی ام از تمام تجملات زندگی بزنم و
محصول ارگانیک استفاده کنم. خوشبختانه یک خبر خوب شنیدیم قرار است در 4 استان، کشاورزی را ارگانیک کنند به نظر میرسدتلاشهای ما به تدریج جواب میدهد.
بحث تفاوت اصلاح شده و تراریخته شد، یکسری میوه
ها هستند که بیشتر در تابستان در میوه فروشیها میبینیم مثلا هلوهایی که ترکیبی
شده و به شکل قبل نیستند،خربزه هایی که شکلشان تفاوت کرده اینها اصلاح نژاد شده
است یا تراریخته؟
چیزی که بحث
را پیچیده کرده همین است تکنولوژی اصلاح
بذر از قدیم بوده خیلی از چیزهایی که شما می بینید مثلا در مورد ملون خیلی
حرف ها زده شد تیم ما تحقیق کرد دیدیم صدها نوع خربزه و طالبی در دنیا داریم،
بعضی شیرین تراز بقیه هستند چون اینها از یک خانوادهاند، اصلاح نژاد کرده اند، هلو
هم همینطور، ملون تراریخته نیست هرچند ملون تراریخته هم داریم!! 400محصول تراریخته
داریم اما فقط 5-6 نوع آن وارد بازار جهانی شده است. در بازار تجاری بزرگ همه چیز
را تراریخته کردند اما مجوز کشت ندارند خصوصا میوه ها، اصلا میوه تراریخته نداریم.
زمانی شایع شده بود پرتقال تامسون بی هسته تراریخته است نه این برای 40 سال پیش
است و تراریخته برای 20 سال اخیر است اینها اصلاح نژاد هستند. بعضی گفتند گوجه
فرنگی تراریخته است، گوجه فرنگی تراریخته درآمریکا است اما در ایران نیست.
در وزارت
کشاورزی جایی به نام اصلاح نژاد داریم و مخزن بذر جمهوری اسلامی ایران درآنجاست که
هم موضع با ما هستند، بذر ترایخته ای وارد ایران نشده است به جز برنج تراریخته که
فردی کاشته اما الان در انبار نگه داشته است و مجوز کشت نداده اند و نیست. به هیچ
وجه برنج ایرانی تراریخته نداریم فقط اصلاح نژاد شده است. اینکه پرسیدید چطور میشود
فهمید محصولی تراریخته است تنها 2 راه دارد: اعلام شرکت فروشنده بذر و آزمایشهای تشخیص تراریخته
که ژنهای نمونه بررسی میشود، متاسفانه راه دیگری ندارد.
با این حساب
مهندسان ژنتیک به ما خیانت میکنند یا خدمت؟
سوال خوبی
است. خیلی از داروهایی که سرطانی ها را درمان میکند حاصل همین مهندسی ژنتیک است
در آزمایشگاه های تشخیص طبی برای پاتولوژی از همین مهندسی ژنتیک استفاده میشود.
علم و فن آوری بد نداریم بستگی دارد که خوب استفاده میکند یا بد، مثل چاقوی دولبه
است. مهندسی ژنتیک علم بدی نیست به شرطی که دست انسانی باشد که از آن برای اهداف
مفید استفاده کند دارویی که تولید میکنیم غیر از منفعت ضرری ندارد. مهندس ژنتیک
تشخیص سرطان این کجایش بد است؟ متاسفانه بعضی برای تراریخته از این علم استفاده میکنند
که زیاد هم صلاح نیست چون موجود زنده است. مهندسی ژنتیک رشته بدی نیست بعضی به
دلیل عدم آگاهی میگویند دخالت در خلقت خداوند است اصلا این طور نیست ما در خلقت
خدا دخالت نمیکنیم میرویم در آزمایشگاه دارو درست میکنیم، مشکلات مردم را حل میکنیم،
مهم این است که چه نیتی داشته باشید علم ژنتیک علم مفیدی است بستگی دارد که دست
آدم بااخلاق بیفتد و از آن استفاده خوب کند یا دست کسی بیفتد که چیزی تولید کند که
انسان را عقیم کند یا عامل بیماری ها شود.
ممنون بابت اطلاع رسانی مفیدتون
من دکتر کرمی رو قبول دارم
فرد دلسوزی هستند.
در یکی از برنامه های تلویزیونی هم راجب همین محصولات صحبت میکردند.
خدا به همه اونایی که دلشون برای مردم و سلامتیشون میسوزه
طول عمرباعزت و سلامتی عطا کنه
البته اینم باید بدونیم که همون ذرت تراریخته که به مصرف گاو میرسه روی گوشت گاو هم اثر خودش رو میگذاره. باوجود اینکه بنده رشته و شغل مرتبط دارم اما وظیفه خودم دونستم اطلاع رسانی کنم. سلامت مردم از پول مهمتره
این نوع برنج بد مزه و بدپخت هستش و زیانبخش
تو گیلان کسی ازش استقبال نکرده یه عده کشت کردن ولی کسی ازشون نخریده
تمام محصولاتی که میخوریم چون استانداردهای مصرف کود و سم رعایت نمیشه همه سرطانزا هستن